Alleen als stoppen een optie is, is doorgaan een keuze
De Corporate Startup maakt een snelle opmars. Veel bedrijven kiezen voor de Lean Startup methode, zoals Uber en AirbnB die ook toepassen. Want dan is succes gegarandeerd, en gaan we door tot de champagne plopt. Toch?
Als je een startup begint, dan mik je op succes. En joh, natuurlijk kennen we allemaal die statistieken dat er negen op tien het niet redden, maar ‘hey, dat zijn al die loserclubs op de tweede verdieping, toch?’ En als ik zo’n starter dan twee jaar later spreek, en hij blijkt tóch een van die negen, dan worden diezelfde statistieken als excuus gebruikt. En dat is prima. Twee jaar alleen maar boterhammen met pindakaas eten, daar overkomt je niks van. En je hebt kneiterveel geleerd als het goed is.
En vaak hoef je gelukkig geen drie jaar aan te modderen om te weten dat een innovatie geen slaagkans heeft. Als je de Lean Startup filosofie volgt, dan kan je vaak al eerder weten dat je de problem-solution fit niet rond krijgt. In andere woorden: je ontdekt dat niemand op je product zit te wachten.
Welke signalen — naast harde uitkomsten — verraden dat je misschien een doodlopende weg inloopt? Als je onderling in je team wat lacherig wordt over de ambitie. Als je belangrijke presentaties vooruit schuift. Als je merkt dat je er minder graag over vertelt op feestjes. Als niemand er meer laat voor doorwerkt. Als je zelf het product niet meer zou willen kopen of gebruiken. Als je in de spiegel kijkt en jezelf niet meer gelooft als je zegt dat je een heel erg goede propositie aan het bouwen bent.
Veel start-ups negeren zo’n uitkomst overigens. Omdat ze anders hun droom kapot moeten slaan. Omdat het voelt als opgeven. Omdat ze dan geen verhaal meer hebben naar de buitenwereld op feestjes. “Dus Jeroen, dat idee van je was dus gewoon volkomen ruk? HAHAHAHA Ziek grappig!”. Snel de kop in het zand dus, en doorbouwen.
En dat is niet voorbehouden aan zelfstandige startups. In Corporate Startups gebeurt hetzelfde. We hebben signalen dat we géén fit hebben, maar we gaan tóch door. Stoppen is eigenlijk geen optie. Want veel mensen in de organisatie, inclusief de board (aaargh!!) verheugen zich immers al enorm op de oplossing. Sterker nog: de demo van het MVP staat al zeven maanden van tevoren gepland. En Susan heeft haar toffe baan als marketing manager ervoor opgegeven om productowner te worden en die kan nu niet meer terug. En de budgethouder gaat dan natuurlijk roepen: “dus heb je die 50 duizend euro besteed aan die product-market fit fase om … geen marktvraag … te vinden?!”
Beter ten halve gekeerd
Het spreekwoord zegt ‘Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.’ Toch ontwikkelen organisaties in de praktijk vaak liever voor een half miljoen euro een platform dat ze trots aan de Board of Directors kunnen laten zien (maar dat voorbestemd is om eeuwig ongebruikt te blijven), dan dat ze een ton uitgeven om te ontdekken dat ze de resterende vier ton in de zak kunnen houden. Snel verdiend, toch? En je hebt veel geleerd als het goed is.
Maar zelden zegt een manager of een RvB; “Su-per waardevol! Zet de learning in een heldere presentatie en deel die met je collega’s binnen het bedrijf. Spread the word!” of “jeetje, daar kan echt geen Insead tegenop!” Liever zien we gewoon een werkend platform, product of service. Ongebruikt of niet, dat maakt weinig uit.
Stoppen moet een optie zijn
Maar innovatie gedijt niet in een omgeving met een collectief besef dat we onze energie in het verkeerde steken omdat stoppen gewoon geen optie is. Innovatie gedijt alleen in een setting van energie, optimisme en geloof in de oplossing. In een open cultuur waarin keuzes gemaakt worden op basis van validatie en niet op basis van emoties, angst, gezichtsverlies of het kwijtraken van een baan. Maar dat moet dus geen blind geloof zijn, waarbij we maar liever niet eens nadenken over een negatief scenario.
En dus moet stoppen altijd een geaccepteerde optie zijn. Alleen dan is doorgaan immers ook een echte keuze. Hoe je dat doet? Door gelijk met de budgetaanvraag bewust aandacht hieraan te besteden. Door vooraf scenario’s te bespreken en de impact daarvan boven water te krijgen, en voor eventuele problemen al mogelijke oplossingen te formuleren. Door ook te bespreken wat dat voor mensen persoonlijk zou betekenen.
En vergeet niet; tijdig stoppen mag ook gerust met champagne gevierd worden, want een snellere manier om geld te besparen voor je organisatie is er niet.