Wordt er door Netflix en YouTube minder voorgelezen?

Daarom heb ik me voorgenomen om in 2019 minder een ‘screen slave’ te zijn. Als ik wil dat mijn kind minder aan het scherm gekluisterd is, moet ik tenslotte wel het goede voorbeeld geven. En ook zelf wil ik meer lezen en minder kijken. Maar da’s nog best lastig, omdat de default van YouTube en Netflix is dat het maar blijft aanstaan. Niet gek, want managers bij deze videoreuzen worden afgerekend op hoeveel videocontent er gekeken wordt, niet op hoe gelukkig we worden van al die video’s. Hoe meer kijkuren, hoe beter voor het bedrijf. En dus is de default ‘Auto-continue’.

Gaat schermtijd af van voorleestijd?

Waarschijnlijk ben je het met me eens dat voorlezen een van de beste dingen is die je met je jonge kind kunt doen. Goed voor het stimuleren van hun verbeelding, het helpt bij de ontwikkeling van onder andere taal en het is natuurlijk goed voor de band tussen ouder en kind. Vijf minuten voorlezen is zeker beter dan vijf minuten naar YouTube laten kijken, toch? Maar waarschijnlijk is de realiteit anders. Want ik vraag me af: zou er in 2018 minder voorgelezen zijn dan in zeg, 2008, of 1998? Dus in uren voorleestijd per kind per jaar? Ik ben wel benieuwd hoe die grafiek eruit zou zien. En die dan uitzetten tegen schermtijd. Geen idee of dit soort data bestaat, maar ik durf er niet eens op te Googlen, omdat ik al kan raden hoe dat plaatje er ongeveer uit zou zien:

Deze grafiek heb ik zelf bedacht maar het zou me niet verbazen als het echt zo is.

Is Auto-continue wel ethisch?

Inmiddels is er een anti-schermverslaving-beweging, genaamd ‘The Time Well Spent Movement’. In onderstaande video weten ze het probleem pijnlijk duidelijk te maken. Sinds ik hem zag, ben ik me er veel meer bewust van en wil ik er wat aan doen. Op 2:27 zegt de hoofdpersoon heel treffend over Netflix:
“I need to sleep, but you made me want this more”.

Onze schermverslaving is dus geen toeval, het is zo ontworpen. Er staan misschien geen Evil Villains aan het hoofd van de techbedrijven (al hangt dat af aan wie je het vraagt), maar door de keuzes die hun ontwerpers en developers hebben gemaakt, hebben ze — bewust of niet — een ethische keuze gemaakt. Namelijk dat het heel normaal is om maar te blijven kijken.

Vooral doorgaan

Bij YouTube gaan de video’s letterlijk eindeloos door, afgezien van de reclame die af en toe tussendoor komt (al toen mijn dochter 2 jaar oud was, had ze zelf ontdekt hoe de Skip ad-knop werkte), maar ook dat zijn video’s. Blijkbaar kun je Auto-continue wel uitzetten, maar dat zit natuurlijk ver weg gestopt in de settings, waar niemand ooit kijkt. Doorgaan is de default.

Bij Netflix hebben ze nog een scherm ingebouwd om je kijkgedrag een beetje te temperen: het bekende “Are you still watching?”-scherm, als je al een tijdje achter elkaar zit te kijken. Aardig bedoeld, maar deze feature lijkt eerder bedoeld om je dure TV-scherm te besparen dan jouzelf. Eigenlijk zegt Netflix, als een soort ingebouwde Barry Stevens: vooral doorgaan.

Minder kijken kun je ontwerpen

Als je je als ontwerper bewust bent van de ethische implicaties die jouw ontwerp met zich meebrengen, kun je ook ontwerpen voor meer wenselijk gedrag. Of de managers van YouTube en Netflix daar opdracht voor geven is de vraag, maar stel dat wij het ‘Ben je er nog’-scherm onder handen konden nemen. Zodat het verantwoord gebruik stimuleert in plaats van binge-watchen. Dan zouden we dit kunnen doen:

• We kunnen simpelweg de tekst veranderen: in plaats van “Ben je er nog?”kunnen we een andere vraag stellen: “Al genoeg gekeken?” Daar zit weinig oordeel in, en legt de controle nog steeds helemaal bij de kijker.
• We kunnen ook wél ons oordeel laten doorschijnen. Zo vertellen we de gebruiker dat te veel Netflix niet zo goed is: “Nu heb je wel genoeg gekeken, vind je ook niet?”. Of in het Engels: “Let’s call it a day, shall we?”. Nog steeds is het een vraag, en dus nog steeds ‘slechts’ een suggestie.
• Een stapje verder. In plaats van alleen een dikke hint geven, kunnen we ook een alternatief aanbieden: “Al genoeg gekeken? Lees ook eens een boek” of “Je hebt al 5 afleveringen gekeken. Ga je huis eens opruimen”. Zou het niet leuk zijn als je zelf dit soort teksten zou kunnen invoeren in de Netflix-app?
• Als we specifiek bij kinderen minder Netflix-tijd en méér voorleestijd willen stimuleren, zouden we nóg verder kunnen gaan. Stel je voor dat er een Kijk-minder-Netflix-app is. Daarmee scan je al jullie voorleesboeken in, zodat je een databaseje van alle kinderboeken in huis hebt. Als we die database vervolgens koppelen aan het Netflix-scherm, zouden we zoiets kunnen krijgen: “Genoeg gekeken? Zullen we de TV uitzetten en één van deze boeken lezen?” Dan zouden 3 van jullie boeken op het scherm gepresenteerd worden. Willekeurig gekozen, of boeken die je niet zo vaak of nooit leest. Of juist de favoriete boeken van je kind. Of een mix, om zowel serendipiteit als vertrouwde verhalen te stimuleren. Je zou er zo een slim algoritme voor kunnen schrijven! Daar zijn ze tenslotte goed in, bij Netflix ;).
• En tot slot: als deze kinder-app helemaal slim zou zijn, zou Netflix-content gekoppeld kunnen worden aan de content uit je boeken. Want mijn dochter kijkt niet alleen naar Peppa Pig op Netflix, ze heeft ook Peppa Pig-boekjes in haar kamer liggen. Dit zou mooi zijn: “Jullie kijken nu al 2 uur Peppa Pig. Zullen we de TV uitdoen en een *boek* van Peppa Pig lezen?”En dan zou je precies die boeken zien die qua content naadloos aansluiten bij wat jullie zaten te kijken.

Stel zelf andere defaults in

Bovenstaande fictieve ontwerpen veranderen helemaal niet zoveel aan het ‘Ben je er nog’ scherm. Met simpele ontwerp-ingrepen kun je dus best veel invloed uitoefenen. Gelukkig beginnen grote techbedrijven ook te beseffen dat ze een verantwoordelijkheid hebben als het gaat om (voorkomen van) overmatig schermgebruik. Zowel iOS als Android hebben nu features waarmee je inzicht krijgt in je schermgebruik. Bij Apple heet het ‘Screen Time’,Google probeert zich ermee te onderscheiden en noemt het ‘Digital Wellbeing’. En ook in de YouTube-app vind je nu zoiets, onder Account: ‘Time watched’. Da’s allemaal mooi, maar het is nog steeds niet de default. Je moet zelf de moeite nemen om het uit te zoeken en te configureren. Maar ze bieden het tenminste aan.

Netflix is helaas nog niet zo ver. Ik probeerde te zoeken of er apps (al dan niet van derden) zijn waarmee je inzicht krijgt in hoeveel jij en je gezin Netflix kijken. Zoiets als Apple’s Screen Time, maar dan voor Netflix. Maar dat bestaat niet :(. Het enige dat ik vond is je kijk-historie: simpelweg een chronologische lijst van alle video’s die per profiel zijn bekeken. Alle titels van films en afleveringen, met de datum erbij dat je het keek. Deze lijst kun je downloaden, dus een slimme developer zou er misschien iets mee kunnen maken, maar ik heb er niet zoveel aan.

Zo hack je Netflix

Daarom probeer ik zelf maar wat. Ik kan weliswaar niet de tekst van het ‘Ben je er nog’-scherm aanpassen, maar wel een ándere tekst: de namen van de profielen, op het scherm dat je krijgt als je Netflix opstart op je TV.

En daarom heet ik nu niet meer Patrick maar KIJK MET MATE. Mijn profile pic heb ik ook veranderd, naar een bange robot (helaas kan je geen eigen plaatje uploaden, anders had ik daar nog iets in kunnen zetten). Als je nu bij ons Netflix opstart, zie je dit:

Mijn vriendin zegt dat het geen enkel effect op haar heeft, maar ik probeer het toch maar. Heb jij Netflix-voornemens voor 2019? Gewoon lekker blijven binge-watchen of toch ietsje minderen?

Ik ga zo maar eens een boekje voorlezen aan mijn dochter. Hé, dat brengt me op een idee: